بسم الله
شفاعت
پیرامون واژه شفاعت از ماده «شفع» است که در لغت به معنای «جفت شدن با چیزی» است، و اصطلاحاً به معنای حائل شدن برای رفع ضرر از کسی و یا رساندن منفعتی به اوست در عبارت سادهتر و در محاورات عرفی بدین معنا به کار میرود که شخص آبرومندی از بزرگی بخواهد که از مجرمی بگذرد یا بر پاداش خدمتگزاری بیفزاید |
|
اقسام شفاعت
اقسام شفاعت
شفاعت بر سه نوع است:
نوع اول:شفاعتی است که مشرکان و بت پرستان بدان معتقد بودند و می گفتند این بتان شفیعان مایند نزد خدا.مانند آیات زمر ۳، زمر ۴۳
نوع دوم:شفاعتی که کثیری از مسلمین به آن معتقدند و می گویند آن وساطتی است که رسول خدا و ائمه از معصیت کاران می کنند و شرط چنین شفاعتی اظهار محبت به ایشان، زیارت قبورشان و یا درود بر آن ها می باشد این شفاعت را برخی آیات قرآن نفی می نماید مانند آیات:بقره ۴۸، بقره ۱۲۳، غافر ۱۸، زمر ۴۴، طه ۸۳، بقره ۲۵۴ و برخی دیگر تایید می کنند، مانند بقره ۲۵۵ و انبیاء ۲۸.
نوع سوم:شفاعت به معنای مقرون شدن و سنخیّت یافتن با مطیعین و طیّبین است یعنی ملحق شدن سنخی به سنخ خود، چنانکه حکما گفته اند سنخیت علت انضمام است.و خداوند عزیز در آیه نور ۲۶ به این موضوع اشاره دارد.
مشمولین شفاعت
مشمولین شفاعت همان اصحاب یمین هستند که دین و اعتقادی صحیح دارند و از بهشتیان محسوب می شوند. «وَلَا یَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضَی» براساس این آیه شفاعت تنها به کسانی تعلق دارد که خدا از آنان راضی یا خشنود باشد. در این آیه تنها خشنود بودن خدا ملاک می باشد و از شرایط دیگری برای شفاعت ذکر نشده است. به تفسیر مفسران منظور خدا از خشنودی، خشنود بودن از دین آن هاست و نه اعمال آن ها. از این مجموع این آیه ها نتیجه می گیریم که مشمولین شفاعت کسانی هستند که معتد به دین حق باشند، امّا گناهان کبیره انجام داده باشند، چراکه در ابتدای سورۀ نساء به این مسئله اشاره شده است که تنها گناهان کبیره است که تا قیامت باقی می ماند و الا کسانی که مرتکب گناهان صغیره شده اند براساس مفاد ابتدای این سوره مورد عفو قرار می گیرند.
شافعین
شفاعت دو قسمت است: شفاعت تکوینی و شفاعت تشریعی
شفاعت تکوینی عبارت است از وساطت علل وجودی در میان خدا و موجودات دیگر. براساس این نظر تمام اسباب و علل وجودی، شفیع محسوب می شوند.
شفاعت تشریعی نیز دو قسمت است: یکی شفاعت کنندگان در دنیا که سبب مغفرت، آمرزش و غرب الهی می شوند. موارد زیر را می توان از جمله این شفاعت کنندگان برشمرد:
توبه، قرآن و ایمان عمل صالح، مساجد، اماکن مقدس و متبرکه، روزهای شریف و مهم، انبیاء، ملائکه و مؤمنان.
دیگر شفاعت کنندگان در جهان آخرت و قیامت، از آیه ۱۴۳ سوره بقره، این گونه می توان استفاده نمود که منظور از شهدا، شاهدان اعمال هستند. نه کشته شدگان در راه خدا.